Misschien heb je het al wel eerder meegekregen: in juli was het Wereldcongres van Doven, onder verantwoordelijkheid van de Wereldfederatie van Doven (WFD) georganiseerd in Zuid-Korea. Voorafgaand aan het congres vond de Algemene Ledenvergadering plaats. Dit was fysiek georganiseerd en als lidorganisatie heeft Dovenschap, de Nederlandse belangenorganisatie van doven, stemrecht.
Door commotie die daar is ontstaan, heeft het bestuur van de WFD het verzoek gekregen van 19 lidorganisaties om een buitengewone ALV te organiseren, met als enige punt op de agenda de verkiezing van een gastland voor het volgende congres in 2027. In een statement die op vrijdag 1 september is verspreid, maakt voorzitter Joe Murray bekend dat het bestuur aan haar statutaire verantwoordelijkheden voldoet en deze buitengewone ALV (EXGA) organiseert op 21 oktober aanstaande.
Bron afbeelding: www.wfdeaf.org
Wat is nu het probleem? De verkiezingen van het volgende gastland is altijd het spannendste moment. Deze verkiezingen worden vaak vanuit de hele wereld op voet gevolgd. In de race waren Noorwegen, Nigeria en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Hoewel het niet gebruikelijk is, heeft het bestuur van WFD een sterke voorkeur uitgesproken voor de verkiezing van VAE als gastland.
Al tijdens de vergadering circuleerden er beelden rond op Instagram van de Britse afgevaardigde, Abigail Gorman, die vragen stelt over de kans voor vrouwen en leden van de LHBTIQA+ gemeenschap om lezingen te geven tijdens het congres. Duidelijk is te zien dat de afgevaardigde uit VAE zegt dat het niet mogelijk is. Gorman probeert nog door te vragen, maar wordt afgekapt door vice-voorzitter Kasper Bergmann, die zegt dat Gorman een vraag heeft gesteld en daarop antwoord heeft gekregen.
Gorman wordt door vice-voorzitter Bergmann onderbroken. Bron: WFD livestream van de ALV.
Opmerkelijk is dat het bestuur van WFD direct na de lunch bekendmaakt de voorkeur voor VAE in te trekken, omdat ze van de delegatie van VAE hebben gehoord dat VAE inderdaad geen lezingen binnen het thema LHBTQIA+ te kunnen verzorgen. Dit is namelijk niet toegestaan volgens de nationale wetgeving en past niet bij de Arabische cultuur en waarden. Direct daarna was de stemronde. Noorwegen en Nigeria zagen beiden de organisatie van het Wereldcongres aan zich voorbij gaan, VAE werd gekozen.
De volgende dag, op 12 juli, publiceerde de WFD een mediastatement waarin ze zeggen ‘snel de voorkeur te hebben ingetrokken toen bleek dat er nieuwe informatie naar boven kwam’ en dat ze ‘in dialoog zijn met de VAE afvaardiging over de verzorging van LHBTQIA+ onderwerpen en zorg voor leden van de LHBTQIA+-gemeenschap tijdens het congres’.
Blijkbaar was de dialoog met de VAE niet vruchtbaar genoeg, want op 15 juli publiceert de voorzitter van de Waalse belangenorganisatie voor doven (FFSB), Alexandre Bloxs, een statement waarin hij bekendmaakt een buitengewone ALV te willen naar aanleiding van deze verkiezingen. Volgens hem hebben 22 lidorganisaties dit verzoek ondertekend, waaronder Dovenschap vanuit Nederland. Volgens een statement van Dovenschap op 12 juli blijkt al duidelijk dat ze vierkant tegen de verkiezing van VAE zijn en dat ze ‘zeer bewust voor Noorwegen hebben gekozen’. Alice van der Garde, bestuurslid, zegt verder hierover in het filmpje: “Dovenschap kan het zich niet permitteren dat dove mensen zich niet veilig voelen en geen vrijheid hebben om in hun recht te staan. De VAE is een land vol met ongelijke behandelingen.”
Het verzoek, dat tot een buitengewone ALV oproept, vraagt specifiek om de stemprocedure voor de verkiezing van het gastland opnieuw uit te voeren. Met zo veel mogelijk informatie als gegeven kan worden, kunnen de lidorganisaties dan een goede en geïnformeerde stem uitbrengen over wie het 20ste Wereldcongres zou moeten organiseren in 2027. Uit het verzoek, dat in handen is van DNieuws, blijkt dat de externe voorzitter van Dovenschap, Kirsten de Ven-Smit, inderdaad het officiële verzoek heeft ondertekend.
Op 21 oktober moet meer bekend worden wat er met de verkiezing van het gastland voor 2027 gebeurt. Dovenschap is gevraagd wat ze van deze buitengewone ALV verwachten en waar Dovenschap zich op inzet. In een ingezonden videoboodschap reageert Kirsten de Ven-Smit:
Wat verwachten jullie van deze buitengewone ALV? Waar zet Dovenschap nu op in? We weten niet wat we kunnen verwachten. Veiligheid is bij ons nummer één, maar we willen ook andere landen een kans geven.
De Noorse Dovenschap (NDF) publiceerde nog tijdens het congres in Jeju een open brief gericht aan het WFD bestuur. Daarin zegt het bestuur van NDF dat er zaken niet goed zijn gegaan rondom de bidbooks en dat er van vooringenomenheid sprake is geweest. Vindt Dovenschap dat het bestuur van WFD haar verantwoordelijkheid rondom de bidbooks voor het congres van 2027 moet nemen? We vonden het proces rondom de bidbooks wel goed gaan. De twijfels begonnen bij ons alleen toen de veiligheid van vrouwen en LHBTQIA+ werd betwijfeld.
Jullie hebben dus voor Noorwegen gestemd. Hoe is deze stem gevormd bij Dovenschap? We hadden dit eigenlijk met de leden moeten afstemmen. Helaas is onze ALV de vorige keer geannuleerd. Daarom hebben we dit binnen het bestuur besproken. We hebben voornamelijk de veiligheid meegenomen in onze afweging. De VAE stonden al bekend om hun discriminerende beleid t.o.v. de LHBTQIA+-gemeenschap. In Nigeria is het oorlog, we wisten niet zeker of we wel daartegen zouden worden beschermd en het helemaal veilig zou zijn.
We zijn er wel van bewust dat dit een keuze is voor een witte land. We hadden zeker de andere landen die minder ontwikkeld zijn, bijvoorbeeld de VAE is een land met een achterstand in de ontwikkeling, willen steunen. Maar de veiligheid stond bij ons voorop. We hopen dat in de toekomst niet-witte landen, met aandacht voor alle doelgroepen, een kans wagen om het congres te organiseren.
Hoe past jullie statement: Dovenschap heeft zeer bewust voor Noorwegen gestemd, want wij staan voor de gelijkheid van alle mensen en voor het naleven van de mensenrechten welke in het VN-verdrag staan. bij eerdere commoties omtrent de positie van dove LHBTQIA+ mensen? Stonden jullie zelf achter dit statement toen twee jaar geleden Gergely Tapolczai werd gevraagd om terug te treden als bestuurslid van European Union of the Deaf? Deze vraag heeft het bestuur niet beantwoord.
