UNESCO heeft de drie Zwitserse gebarentalen erkend als immaterieel cultureel erfgoed van Zwitserland. Dit heeft het Zwitserse Ministerie voor Cultuur bekend gemaakt op 22 augustus 2023.
Deze erkenning is een belangrijke waardering voor de Zwitserse gebarentalen en hun culturele betekenis voor het land. De Schweizerische Gehörlosenbund (de Zwitserse Dovenschap, red.) zegt in een verklaring hier blij mee te zijn.
Door de UNESCO-overeenkomst voor het behoud van immaterieel cultureel erfgoed te ondertekenen, heeft Zwitserland zichzelf verplicht om een lijst te maken van de levende tradities van het land en regelmatig bij te werken. In de update van die lijst van dit jaar is eindelijk ruimte gevonden voor de drie Zwitserse gebarentalen: Duits-Zwitserse Gebarentaal (DSGS), Langue des Signes Française (LSF) en Lingua dei Segni Italiana (LIS).
De Schweizerische Gehörlosenbund zegt:
“Gebarentalen zijn een belangrijk immaterieel cultureel erfgoed in Zwitserland. Ze bieden de kans om het denken te verruimen en nieuwe inzichten te verwerven. Wie gebaart, denkt in beelden. De dovencultuur leeft door gebarentaal: open, spontaan, creatief, visueel, solidair en vrijgevig. Het centrale element van deze cultuur is de gebarentaal als een zelfstandige vorm van taal. Dit omvat dialecten en culturele uitwisseling met gemeenschappelijke tradities. De dovencultuur heeft een belangrijk kenmerk: een sterk gevoel van verbondenheid door het centrale element: gemeenschappelijke traditie en identiteit.”
Het grote belang van wettelijke erkenning van gebarentalen is belangrijk voor de Zwitserse overheid. Er wordt verwacht van de regering dat de motie “Erkenning van gebarentaal door middel van een gebarentaalwet” snel zal worden uitgevoerd. In Zwitserland is een ‘motie’ een parlementair proces waarbij de regering de opdracht krijgt om bijvoorbeeld een wet in te voeren. In dit geval kreeg de Zwitserse overheid de opdracht een nationale wet uit te vaardigen voor de wettelijke erkenning van Zwitserse gebarentalen en voor de gelijke behandeling van mensen met auditieve beperking.
In Nederland is de Nederlandse Gebarentaal sinds 2021 een officiële landstaal. Anders dan in Zwitserland is NGT dus al verankerd in de wetgeving.
Bron afbeelding: Taubenschlag/Midjourney
Auteur: Wille Felix Zante (Taubenschlag/Midjourney) Vertaling + revisie: Jos de Winde
