Een nieuw rapport van een Zweedse vakbond voor de communicatiesector laat zien dat er in Zweden een groot tekort is aan tolken Zweedse Gebarentaal, tolken voor tactiel (doofblinden) en schrijftolken. In 2023 konden meer dan 4.500 tolkopdrachten niet doorgaan door dit tekort. Hierdoor missen doven en slechthorenden belangrijke hulp die ze dagelijks nodig hebben, zoals doktersbezoeken, contact met de overheid en andere activiteiten. Als er niet meer tolken worden opgeleid en extra middelen worden ingezet, kan het probleem nog groter worden.
Uit het rapport blijkt dat het tekort aan tolken per regio in Zweden verschilt. In sommige regio’s is het tekort veel groter dan in andere regio’s. In 2023 zijn er maar 23 tolken Zweedse Gebarentaal en tolken tactiel en 15 schrijftolken opgeleid, wat niet genoeg is voor de toekomst. Omdat veel tolken binnenkort met pensioen gaan en er weinig studenten zijn, waarschuwt de vakbond dat het probleem nog groter kan worden.
Door het tekort voelt driekwart van de tolken steeds meer werkdruk, en veel tolken hebben het gevoel dat ze meer werk moeten aannemen zonder genoeg voorbereidingstijd. Hierdoor denkt 43 procent van de tolken erover om een ander beroep te kiezen, omdat de werkomstandigheden slecht zijn en de lonen laag.
Tussen 2019 en 2024 zijn in totaal 265 mensen begonnen met de opleiding tot tolk Zweedse Gebarentaal en tolk tactiel, maar slechts 110 mensen zijn in die periode afgestudeerd. Dat betekent dat maar 42 procent van de studenten de opleiding afmaakt. Voor schrijftolken is dit percentage hoger, namelijk 74 procent, omdat hun opleiding korter is en maar één jaar duurt.
De vakbond wil dat de overheid meer geld geeft aan de regio’s en dat de overheid de tolkenservice overneemt, zodat er overal in het land dezelfde goede service is. De vakbondsvoorzitter zegt daarbij dat de werkomstandigheden en lonen beter moeten worden, zodat meer mensen dit werk willen doen en doven en slechthorenden de hulp krijgen waar ze recht op hebben.
Artikel: Kenny Åkesson / Teckenrapport
Vertaling + revisie: Jos de Winde