De Europese Unie heeft na lang onderhandelen een akkoord gemaakt over nieuwe Europese regels voor asiel en migratie. De regels hebben betrekking op het toelaten, opvangen en verdelen van migranten. De onderhandelaars wilden persé nu een akkoord vóór de Europese Verkiezingen in juni 2024.
Het akkoord is een overeenkomst tussen ‘landen van aankomst’ als Italië en Griekenland, ‘landen van bestemming’ als Nederland en Duitsland en met name Oost-Europese landen die liever helemaal geen migranten opnemen.
In het akkoord staan afspraken over het controleren van asielzoekers aan de buitengrenzen van de EU en het verdelen van asielzoekers over de aangesloten Europese landen wanneer er veel komen. Deze maatregelen zijn bedoeld om de druk te verminderen en solidariteit te bevorderen. Maar het is de vraag of de landen zich wel aan de afspraken gaan houden.
In het akkoord staat ook de mogelijkheid om zogenaamde ‘veiligelanders’ vast te zetten in een soort gevangenis. Voor deze groep wordt een versneld asielproces opgezet. Veiligelanders zijn asielzoekers die uit landen komen die volgens Nederland veilig zijn.
Om de regels uit het akkoord te kunnen invoeren moeten het Europees Parlement en de lidstaten ze nog officieel goedkeuren.
Demissionair staatssecretaris van Asiel en Migratie in Nederland, Eric van der Burg (VVD), is heel erg blij. Hij denkt dat er op lange termijn minder instroom en overlast van asielzoekers zal zijn in Nederland.
De vluchtelingenorganisaties Save the Children en VluchtelingenWerk Nederland vinden het akkoord een nieuw dieptepunt voor kinderrechten. Door het akkoord is er geen solidariteit tussen de EU-landen. Amnesty International is bang voor nog meer menselijk leed. Volgens Amnesty is het akkoord expres gemaakt, zodat het voor mensen veel moeilijker is om veiligheid te zoeken.
VluchtelingenWerk is bang dat de illegale pushbacks niet stoppen en andere mensenrechtenschendingen aan de buitengrenzen van de EU blijven bestaan. VluchtelingenWerk vindt het ook niet goed dat EU-landen geld kunnen betalen in plaats van asielzoekers over te nemen van landen aan de buitengrenzen. Het aantal op te nemen migranten per land wordt berekend. Als Nederland bijvoorbeeld niet aan het afgesproken aantal voldoet, kan het 20.000 euro per niet-overgenomen asielzoeker aan een ander land betalen.
Europese politieke partijen verschillen ook van mening. Het CDA vindt het akkoord een grote stap vooruit voor het Europees asiel- en migratiebeleid. GroenLinks vindt dat het een grote stap achteruit is in het beschermen van belangrijke rechten van vluchtelingen.
