Op Instagram verschijnen steeds vaker gifjes van vrouwen in bikini onder nieuwsvideo’s. Een gifje is een kort bewegend plaatje zonder geluid. Het herhaalt zich steeds vanzelf. Experts zeggen dat deze gifjes op Instagram deel uitmaken van een netwerk van digitale criminelen. Het doel is om mensen op te lichten en nieuwsmedia minder betrouwbaar te laten lijken.
NOS Stories, een nieuwsplatform voor jongeren, merkte dat er veel van deze gifjes onder hun video’s staan. “Dat is vreemd, want de mogelijkheid om gifjes te plaatsen is eigenlijk uitgeschakeld,” zegt NOS Stories.
Niet alleen bij NOS Stories, maar ook bij andere nieuwskanalen zijn deze reacties te zien. NOS Stories vroeg Meta (eigenaar van Instagram en Facebook) om uitleg, maar kreeg geen reactie. NOS Stories vroeg daarom aan experts in internetbeveiliging om dit te onderzoeken.
Expert Joost Gijzel ontdekte dat alle verdachte accounts linken naar dezelfde website: aqulas.me. Deze website is verbonden met een server in de Russische stad Sint-Petersburg. Verder onderzoek liet zien dat tienduizenden sites gekoppeld zijn aan deze server. Gijzel denkt dat deze sites bij een criminele groep horen, genaamd VexTrio. Deze groep probeert mensen op te lichten door gegevens te stelen en geld af te pakken.
Veel van de verdachte accounts hebben namen zoals ‘sweet bunny’. Deze accounts proberen mensen naar seks- en pornosites te lokken. Daar krijgen ze een keuze om foto’s of video’s te downloaden. Vervolgens wordt om persoonlijke informatie en geld gevraagd.
Volgens de experts willen de criminelen niet alleen mensen oplichten, maar ook het vertrouwen in nieuwsmedia verzwakken. Door de vele GIFjes worden echte reacties onder de nieuwsberichten minder zichtbaar. Dit zorgt ervoor dat mensen geen zin meer hebben om te reageren of met elkaar te discussiëren.
