Spanningen tussen Polen en Oekraïne om graan en wapens
Een conflict over graan in Oost-Europa heeft geleid tot grote problemen tussen Polen en Oekraïne. Gisteren heeft Polen aangekondigd dat het geen wapens meer zal leveren aan Oekraïne. Dit is een ernstige breuk in de relaties tussen de twee landen, die voorheen goede bondgenoten waren. Het geschil komt na anderhalf jaar waarin Polen Oekraïne steunde tijdens het conflict met Rusland.
Polen, dat lang bekendstond als een goede vriend van Oekraïne, heeft plotseling besloten om geen wapens meer aan Oekraïne te geven. Premier Mateusz Morawiecki heeft dit duidelijk gemaakt en gezegd dat Polen nu betere wapens voor zichzelf wil hebben.
Deze plotselinge verandering komt na anderhalf jaar waarin Polen Oekraïne volledig steunde terwijl Oekraïne werd aangevallen door Rusland. Polen was een belangrijke plek waar Amerikaanse wapens doorheen gingen en bood onderdak aan meer dan een miljoen Oekraïense vluchtelingen.
De ruzie tussen de twee landen draait om graanhandel. Oekraïne is een van de grootste graanexporteurs ter wereld. Sinds Rusland Oekraïense havens aan de Zwarte Zee blokkeert, kan Oekraïne bijna geen graan meer over zee verschepen en moet het graan over land vervoeren. Hierdoor kwam er veel graan in Midden-Europa terecht, wat de lokale boeren in landen zoals Polen benadeelde en zorgde voor lagere prijzen. Als reactie op aanhoudende protesten legde de Europese Unie tijdelijke importbeperkingen op voor Oekraïens graan. Het was nog wel toegestaan om het door te voeren, maar het mocht niet op lokale markten worden verkocht. Hoewel deze beperkingen op 15 september afliepen, besloten Polen, Hongarije en Slowakije om ze zelf te handhaven om hun eigen boeren te beschermen.
De spanningen bereikten een hoogtepunt nadat de Oekraïense president Volodymyr Zelensky tijdens de VN-top in New York uitspraken deed die door Polen werden gezien als kritiek, zonder dat hij Polen met naam noemde. Hij suggereerde dat sommige landen beweerden Oekraïne te steunen, maar eigenlijk Rusland hielpen. Polen voelde zich aangesproken en noemde deze uitspraken “onwaar”, benadrukkend dat Polen Oekraïne al vanaf het begin van het conflict heeft geholpen.
Deskundigen wijzen op de naderende verkiezingen in Polen als een belangrijke reden achter deze spanningen. De regeringspartij PiS (Recht en Rechtvaardigheid) lijkt steun te willen krijgen van Poolse boeren, en het stoppen van de wapenlevering aan Oekraïne lijkt een politieke zet om hun belangen te behartigen.
Ondanks de huidige spanningen benadrukken deskundigen dat Polen en Oekraïne elkaar nodig hebben om zich te beschermen tegen Rusland. Ze denken dat de relatie tussen de twee landen na de verkiezingen waarschijnlijk zal verbeteren. Ondertussen wordt er diplomatieke inspanning geleverd om het geschil over graan en wapens op te lossen en goede relaties te behouden, omdat zowel Polen als Oekraïne hun nationale belangen willen behouden.
