Hoekstra onder druk in Europees Parlement voor cruciaal klimaatexamen 

Voormalig minister van Buitenlandse Zaken, Wopke Hoekstra, is voorgedragen door Nederland en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen om Frans Timmermans op te volgen als Eurocommissaris voor Klimaat. 

Wopke Hoekstra moet maandagavond een uitdagend verhoor van drie uur ondergaan, waarin Europarlementariërs hem 25 pittige klimaatvragen stellen om de nieuwe klimaatcommissaris van de Europese Commissie te worden. Er bestaan aanzienlijke twijfels over zijn geschiktheid voor deze cruciale rol. 

Hoekstra’s politieke overtuiging als christendemocraat, net als Von der Leyen, in tegenstelling tot de groene sociaaldemocraat Timmermans, roept zorgen op bij linkse en groene Europarlementariërs. Het parlement heeft niet de bevoegdheid om de benoeming van Hoekstra officieel te blokkeren, maar kan wel druk uitoefenen op zowel Hoekstra als Von der Leyen om hun keuze te heroverwegen. 

De kans lijkt klein dat de benoeming wordt afgewezen, de parlementariërs willen de relaties met de Commissie niet verstoren en de klimaatportefeuille niet onbeheerd laten. Toch is een afwijzing van Hoekstra niet uitgesloten als hij er niet in slaagt om zowel voor- als tegenstanders te overtuigen. 

De voordracht van Wopke Hoekstra als opvolger van Frans Timmermans als Eurocommissaris voor Klimaat heeft bij milieuorganisaties voor vraagtekens gezorgd. 

Omdat Timmermans verantwoordelijk was voor het klimaatbeleid, wordt verwacht dat deze portefeuille ook naar Hoekstra gaat als zijn benoeming wordt goedgekeurd. Milieuorganisaties maken zich vooral zorgen over zijn gebrek aan expertise op dit gebied. 

Greenpeace Nederland uitte scherpe kritiek op de voordracht van Hoekstra vanwege zijn dienstjaren bij Shell en zijn miljardensteun aan KLM tijdens de coronacrisis. Greenpeace verwees ook naar de stikstofcrisis en Hoekstra’s uitspraken vorig jaar, waarin hij het doel om de stikstofuitstoot tegen 2030 met 50 procent te verminderen in twijfel trok. 

Andere klimaatorganisaties twijfelen ook aan Hoekstra’s expertise op het gebied van milieu. De Jonge Klimaatbeweging geeft Hoekstra weliswaar het voordeel van de twijfel, maar merkt op dat er kandidaten zijn met aantoonbaar meer ervaring. Urgenda betwijfelt of Hoekstra het juiste enthousiasme voor het klimaat kan opbrengen. Een petitie van We Move Europe tegen de aanstelling van Hoekstra werd meer dan honderdduizend keer ondertekend. Een Nederlandse petitie haalde ruim 42.000 handtekeningen op. 

Hoekstra reageerde hierop door te verwijzen naar zijn eerdere betrokkenheid bij klimaatvraagstukken als minister van Financiën en Buitenlandse Zaken en benadrukte dat klimaatverandering een van de belangrijkste hedendaagse kwesties is. 

Als Hoekstra wordt benoemd, zal hij slechts één jaar dienen als Eurocommissaris, de resterende termijn van zijn voorganger Timmermans. Milieuorganisaties vrezen dat dit te kort is voor Hoekstra om de benodigde expertise op te bouwen. Greenpeace waarschuwt dat elke vertraging in de strijd tegen de klimaatcrisis ernstige gevolgen kan hebben. 

Hoekstra staat mogelijk voor de uitdagende taak om de erfenis van Timmermans als ‘klimaatpaus’ voort te zetten, met de Green Deal en de vertegenwoordiging van Europa tijdens de klimaatconferentie COP28 in Dubai.