De 27 regeringsleiders van de Europese Unie bepalen wat er op de EU-agenda komt: hoeveel geld en regels er voor de boeren komen, hoe we omgaan met migranten die Europa binnenkomen, of er een Europees leger komt.
De agenda voor de komende 5 jaar is al uitgelekt. Volgens Nieuwsuur, die de achtergronden bij het nieuws maakt, zijn de thema’s voor de volgende 5 jaar heel anders dan de afgelopen 5 jaar.
Voor 2019-2024 was één van de belangrijkste thema’s: bouwen aan een klimaatneutraal Europa. De Europese Green Deal werd toen opgesteld. Daarin stond dat de EU in 2050 klimaatneutraal moest zijn.
Tussen 2019 en nu is er enorm veel veranderd in Europa en de wereld. Bijvoorbeeld door de coronacrisis en de inval van Rusland in Oekraïne. Ook de politieke context is veranderd: extreemrechtse partijen komen nu veel meer op.
Dit zie je ook allemaal terug in de nieuwe agenda van de EU. De uitgelekte agenda is nog niet definitief vastgesteld, maar de koers van de EU zal anders worden.
In de nieuwe agenda komt bijna geen klimaat meer voor. Veel meer aandacht is er voor defensie. Er moet meer defensie komen, dus daar moet meer geld naar toe.
Een kantelpunt is geweest: de Russische invasie in Oekraïne. Ineens voelen we ons niet meer zo veilig en moeten we na gaan denken over defensie. Moet er een Europees leger komen?
Na de Tweede Wereldoorlog waren de Europese landen heel voorzichtig met conflicten, met oorlog. Ze wilden dat zoveel mogelijk voorkomen, en daarom gingen ze met elkaar samenwerken. Waar dus later de EU uit voortkwam.
Er werden allerlei afspraken en verdragen gemaakt binnen de EU over allerlei onderwerpen, maar heel weinig over defensie. Hierdoor hebben wij 27 Europese legers.
Nu Rusland zo dichtbij komt, voelen de EU-landen dat zij met elkaar iets moeten gaan doen op het gebied van defensie.
Op het moment krijgt de EU veel militair materiaal vanuit Amerika, maar als Donald Trump daar president wordt in november, is de kans groot dat Amerika niet meer aan de EU zal leveren. Trump heeft namelijk gezegd dat hij dat niet meer wil.
Morgen gaan wij verder met deel 2 over de nieuwe EU-agenda.