SWeDoRo [Stichting Welzijn Doven Rotterdam, red.] heeft afgelopen zaterdag tijdens hun nieuwjaarsreceptie de Sam Pattipeiluhu-prijs uitgereikt aan Nicolaj Yaroshenya.
De prijs wordt elk jaar uitgereikt aan een persoon die zich inzet voor de dovengemeenschap in Rotterdam en omgeving. Sam Pattipeiluhu (1945-1996) was een dove leraar en orthopedagoog, en voorvechter van de Nederlandse dovengemeenschap. Hij heeft ook de opleiding leraar/tolk Nederlandse Gebarentaal bedacht en opgericht.
Op Facebook schrijft SWeDoRo waarom zij dit jaar de prijs aan Nicolaj Yaroshenya hebben gegeven. Hieronder volgt een samenvatting van het bericht.
Nicolaj Yaroshenya, een dove man, vluchtte meer dan 20 jaar geleden vanuit Wit-Rusland naar Nederland. Als dove vluchteling had hij grote problemen in de Nederlandse samenleving: niet bekend met de Nederlandse taal en NGT, niet bekend met de regels en communicatieproblemen met instanties. Het gevolg; geen hulp krijgen, geen werk kunnen krijgen, Nederlandse brieven niet kunnen begrijpen, eenzaamheid/geen sociale contacten en blijven hangen in de misverstanden door de grote verschillen tussen de cultuur van Wit-Rusland en Nederland.
Toch slaagde Nicolaj erin een zelfstandig bestaan in Nederland op te bouwen met zijn gezin. Hij kreeg Nederlandse dove vrienden en werd actief in Nederlandse gebarenbijeenkomsten. Hij leerde de NGT goed genoeg dat hij tolken kon gaan inzetten en had zijn plekje gevonden in Nederland.
In maart 2022 kwamen de eerste dove Oekraïense vluchtelingen aan bij stichting SWeDoRo in Nederland, waar Nicolaj toevallig ook aanwezig was. Nicolaj beheerst de Russische gebarentaal, wat anders is dan de Nederlandse Gebarentaal. Nederlandse tolken met International Sign waren niet beschikbaar, maar Nicolaj wist belangrijke informatie over te brengen vanuit NGT naar de Russische gebarentaal, wat rust bracht bij de vluchtelingen.
Nicolaj is vanaf het begin betrokken bij alle dove Oekraïners in Nederland, met contacten in Duitsland, België en Nederland. Hij maakte een gebarenfilmpje in Russische gebarentaal, verspreid via internationale connecties. Hierdoor kwamen er meer dan 150 Oekraïense dove vluchtelingen in Rotterdam.
Samen met Lily Dudnyk-Gommers was Nicolaj dagelijks aanwezig bij het Rode Kruis, waar ze 80-100 uur per week besteedden aan het opvangen en begeleiden van dove vluchtelingen. Nicolaj reist door Nederland om dove Oekraïense vluchtelingen te helpen, van tolken tot het organiseren van sporttoernooien en lotgenotenbijeenkomsten.
Nicolaj faciliteert toegang tot hulporganisaties en ondersteunt bij Nederlandse Taallessen, waardoor de vluchtelingen hun weg vinden.
Als vrijwilliger heeft Nicolaj SWeDoRo op de kaart gezet en de Sam Pattipeiluhu-prijs ontvangen. Nicolaj heeft dezelfde gedachtegoed als Sam Pattipeiluhu: “strijden voor een betekenisvol leven en een gelijkwaardige plaats voor doven in de Nederlandse samenleving”.