Verslag van het symposium ‘Erkenning NGT, en dan…?’ 

Op vrijdag 22 september was er in Amersfoort een symposium met als onderwerp “Erkenning NGT in 2021 en dan…?”. Dit symposium werd georganiseerd door het Adviescollege NGT, het Nederlands Gebarencentrum en Dovenschap. 

DNieuws was aanwezig en geeft hierbij een verslag. 

Waarom werd het symposium georganiseerd? Benny Elferink, directeur van het Nederlands Gebarencentrum, vertelt daarover in een video op de website van het NGc: “Twee jaar geleden was daar eindelijk de wettelijke erkenning van de NGT! Dit hebben we allemaal uitgebreid gevierd. Maar wat nu? Hoe nu verder? Het Adviescollege, het Gebarencentrum en Dovenschap hebben allemaal hard gewerkt, maar hoe ziet de toekomst er nu verder uit? […]”.

Tijdens het symposium werd verder ingegaan op de toekomst. De opening werd verricht door Benny Elferink. Daarna gaf hij het gebaar aan Richard Cokart, senior onderzoeker van het Nederlands Gebarencentrum. Hij gaf een lezing over de geschiedenis van de NGT met een tijdlijn van de erkenning van de NGT.

Richard Cokart tijdens zijn presentatie (foto: DNieuws)

Alice van der Garde, algemeen bestuurslid van Dovenschap, sloot daarop aan met een verwijzing naar het rapport dat in 1997 is verschenen (Meer dan één gebaar). Hierin werden zes belangrijke gebieden genoemd, en er zijn vanaf toen veel veranderingen in die gebieden. Bijvoorbeeld, het Handtheater bestaat niet meer. Er zijn echter nog steeds zorgen in andere gebieden die onze aandacht verdienen. Alice stelt voor om gebarentaal (NGT) als vak op scholen te introduceren en om meer gebarentaal op televisie te laten zien, misschien zelfs met een eigen tv-programma. Ze nodigt iedereen uit om na te denken over manieren om obstakels en hindernissen weg te nemen. 

De voorzitter van het Adviescollege NGT, Joni Oyserman, presenteerde de stand van zaken van het Adviescollege. Op 1 januari 2022 werd het Adviescollege ingesteld door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) om het ministerie van ongevraagd en gevraagd advies te voorzien. Vanaf die tijd heeft het Adviescollege 2 adviezen en 1 statement uitgebracht. Deze zijn terug te lezen op de website van het Adviescollege: www.adviescollegengt.nl.  

Voor de toekomst heeft Joni Oyserman aangegeven dat het Adviescollege van plan is om een platform op te richten met mensen uit verschillende doelgroepen van de dovengemeenschap. De vertegenwoordigers op dit platform zullen meningen en ideeën verzamelen vanuit de dovengemeenschap en deze aan het Adviescollege doorgeven. Het Adviescollege zal vervolgens adviezen aan het ministerie van BZK geven op basis van de informatie die ze van het platform ontvangen. Op deze manier wil het Adviescollege de invoering van Nederlandse Gebarentaal (NGT) bevorderen. 

Het idee van het platform dat het Adviescollege op wil richten (foto: DNieuws)

Mark Wheatley, de directeur van de Europese Unie van Doven, kon wegens ziekte niet fysiek aanwezig zijn. Wel gaf hij via een videoverbinding een korte toelichting over de impact en ontwikkelingen van de wettelijke erkenning van gebarentalen in andere landen in Europa. Hij gaf als advies mee om het contact en de samenwerking met het ministerie van BZK vast te houden en nog meer te versterken om de invoering van de NGT in de maatschappij te bevorderen. Daarnaast vertelde hij ook kort over het Europees Handvest minderheidstalen. 

Na de presentatie van Mark Wheatley was de beurt voor Jan Koster, de voorzitter van DINGtiid, het Adviescollege voor de Friese taal. Bij zijn presentatie over de strijd voor de wettelijke erkenning van de Friese taal en de invoering daarvan, viel het op dat de strijd voor zowel de Friese taal als de NGT veel overeenkomsten hebben. 

Jan Koster tijdens zijn presentatie (foto: DNieuws)

Wat de invoering van NGT betreft, gaf Jan Koster een aantal adviezen mee aan het Adviescollege, waaronder het betrekken van jongeren, het opbouwen van contacten met volksvertegenwoordigers en journalisten, het aanhalen van internationale banden, het samenwerken met andere Europese landen. 

Na de pauze vond er een paneldiscussie plaats onder leiding van Frouke van Winsum. Het panel bestond uit de mensen die de bovenstaande presentaties hadden gegeven. Het publiek kon via Kahoot ook hun mening geven over de stellingen. 

Na de paneldiscussie gaf Johan Wesemann zijn rapport “Plaatsmaken voor gebarentaal” aan Thomas Zandstra, afdelingshoofd Democratie van het ministerie van BZK. Het Adviescollege NGT had in juni 2023 de opdracht gegeven aan Johan Wesemann om een rapport voor het ministerie op te stellen met aanbevelingen voor de invoering van de NGT. Klik hier voor een samenvatting door DNieuws van het rapport en klik hier voor de analyse van DNieuws over het rapport. 

Uitreiking van het rapport door Johan Wesemann aan Thomas Zandstra (foto: DNieuws)

Vlak voordat het symposium officieel werd afgesloten door Benny Elferink, was er eerst een speciale gebeurtenis. Alice van der Garde werd tot haar grote verrassing door de burgemeester van West-Betuwe onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Over deze bijzondere gelegenheid zal DNieuws later apart een verslag uitbrengen.