Gisteren is in het Vredespaleis in Den Haag de rechtszaak gestart waarin Zuid-Afrika Israël beschuldigt van vermeende genocide in Gaza.
Het Internationaal Gerechtshof zal moeten beslissen of er echt sprake is van genocide in de Gazastrook. Volgens de aanklacht doet Israël genocidale handelingen tegen de Palestijnen in Gaza, waarbij ze worden vermoord en lichamelijk en geestelijk worden beschadigd. In de aanklacht staat dat Israël expres wil dat de Palestijnen in zeer slechte omstandigheden komen, met als doel hen als groep fysiek te vernietigen.
Wat is genocide? Genocide is een doelbewuste poging om een groep te vernietigen op basis van nationaliteit, ras, religie of etniciteit. Dat is vastgelegd in het Genocideverdrag van de Verenigde Naties. Zuid-Afrika en Israël hebben allebei vroeger het Genocide-verdrag ondertekend, vandaar dat Zuid-Afrika nu Israël aanklaagt.
Gisteren was Zuid-Afrika aan het woord. Vandaag gaat Israël zich verdedigen. Zuid-Afrika erkent wel dat Hamas op 7 oktober een gruwelijke aanslag pleegde op Israël. Maar Zuid-Afrika zegt ook dat geen enkele aanval, hoe erg ook, een reden is om het Genocideverdrag te negeren.
Volgens Zuid-Afrika is de oorlog tegen Hamas uit de hand gelopen en is Israël nu gericht tegen de gehele bevolking van de Gazastrook. In de aanklacht worden verschillende gruwelijkheden uiteengezet. Bijvoorbeeld dat er gemiddeld elke zes minuten een Palestijn wordt gedood.
Experts zeggen dat het bewijzen van genocide een complexe taak is. Het moet echt duidelijk zijn dat Israël expres de Palestijnen vernietigt.
Zuid-Afrika zegt echter dat Israëlische politici praten over het wegvagen, zuiveren of uitwissen van Gaza. Dit wordt als bewijs gebruikt.
Bovendien gebruiken de Zuid-Afrikanen de (sociale) media ook als bewijs. Een van de advocaten van Zuid-Afrika zei dat ‘de genocide tegen het Palestijnse volk live te volgen is’ op mobiele telefoons, computers en televisieschermen.
Zuid-Afrika heeft ook uitgelegd waarom zij zich alleen richten tegen Israël en niet tegen Hamas. Volgens Zuid-Afrika is Hamas geen staat en kan daarom geen partij zijn. Dat betekent niet dat Hamas immuun is, want er zijn andere mogelijkheden waar Hamas voor de rechter kan komen, zoals het Internationaal Strafhof.
Israël vindt de aanklacht belachelijk en antisemitisch. Israël zegt dat het alles doet om burgerslachtoffers te voorkomen, waarbij Hamas wordt beschuldigd van het gebruik van burgers als menselijke schilden.
Zuid-Afrika heeft de rechters gevraagd Israël in een voorlopige uitspraak te dwingen de wapens neer te leggen, om verder leed te voorkomen. Ook zou het land moeten meewerken aan het leveren van humanitaire hulp. Dat tussenvonnis wordt over enkele weken verwacht.
De inhoudelijke behandeling van de zaak zal daarna worden voortgezet. Daarin eist Zuid-Afrika onder meer dat Israël helpt bij de wederopbouw van Gaza en schuldigen berecht. Het kan nog jaren duren voordat het hof daar een uitspraak over doet.