Sinds 6 juni wordt in heel Frankrijk de 80e verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog gevierd. David Labatut, de burgemeester van een Frans dorp bij Toulouse, heeft daarom een herdenkingsceremonie en tentoonstellingen georganiseerd, waaronder één over “Doven tijdens het Derde Rijk”, Nazi-Duitsland onder Hitler.
Op 8 september begon de burgemeester de herdenkingsceremonie door het publiek welkom te heten in de Franse Gebarentaal (LSF), gevolgd door een toespraak in het Frans met een tolk LSF. Daarna kon het publiek een tentoonstelling bekijken over dove verzetsstrijders en soldaten tijdens de oorlog. Deze tentoonstelling is gemaakt in samenwerking met Marie-Paule Kellerhals, een dove lerares LSF aan een openbare basisschool.
De tentoonstelling laat zien dat meer dan 16.000 doven in Duitsland werden vermoord (door vergiftiging, verhongering of in vernietigingskampen) en dat tussen de 20.000 en 30.000 doven gedwongen werden gesteriliseerd. Daarnaast werden 6.000 dove joden uit Europa in de vernietigingskampen omgebracht.
Een van de dove verzetsstrijders was Lucien Morel, die vele acties uitvoerde om doven te redden van deportatie naar “verplicht werk” in Duitsland en om dove joden te redden van de doodskampen.
Een andere verzetsstrijder was de dove Paul Burckel, die in 1940 besloot zich aan te sluiten bij de Vrije Franse Marine. Eerst werd hij geweigerd vanwege zijn doofheid, maar hij hield vol en werd uiteindelijk als timmerman aangenomen bij de Franse marine. Daar bleef hij de hele oorlog werken.
Naast deze tentoonstelling is er op 14 september in het Franse Louhans een andere tentoonstelling geopend. Het heet “Stilte en verzet: doven tijdens de Tweede Wereldoorlog” en is te zien bij het Museum voor Dovengeschiedenis en -cultuur (Musée Des Sourds). Bij de opening werd de Franse documentaire “Dove getuigen, stille getuigen” vertoond, over de nazi-vervolging van doven.
Artikel: Laura Guernalec / MédiaPi (via Teckenrapport) Vertaling + revisie: Jos de Winde
De tentoonstelling in het Musée Des Sourds (bron: Musée Des Sourds)
